το άθλημα (спорт, вид спорта)
Ποιό είναι το αγαπημένο σας άθλημα; (Какой ваш любимый вид спорта?)
ο παίχτης = ο παίκτης (игрок)
η ομάδα (команда)
το ομαδικό άθλημα (командный вид спорта)
το ατομικό άθλημα (индивидуальный вид спорта)
ο προπονητής (тренер)
κάνω προπόνηση (тренироваться)
κάνουν προπόνηση (они тренируются)
το πρωτάθλημα (чемпионат)
παίρνω μέρος (участвую)
παίρνω μετάλλιο (получаю медаль)
παίρνουν μετάλλια (они получают медали)
το μετάλλιο (медаль)
το ταχυδρομείο (почта)
η διεύθυνση (адрес)
το γράμμα (письмо)
ο φάκελος (конверт)
το γραμματόδημα (марка)
το πακέτο (посылка)
το κουτί (коробка)
η ημερομηνία παράδοσης (дата доставки)
το βάρος (вес)
η τιμή (цена)
κολλαω γραμματόδημα στον φάκελο (наклеиваю марку на конверт)
ζυγίζω (взвешиваю)
στελνω ένα γραμμα (отправляю письмо)
στέλνω ένα δέμα (отправляю посылку)
στέλνω μια κάρτα/ ένα γράμμα ταχυδρομικώς (отправляю открытку/ письмо по почте)
Πόσο κοστίζει να στελνω ένα γραμμα στην Αμερική; (Сколько стоит отправить письмо в Америку?)
Το Μεγάλο Σάββατο (Великая, Страстная или Пасхальная суббота)
Το πάτωμα της εκκλησίας είναι στρωμένο με μυρτιές και δάφνες. (Пол церкви покрыт миртами и лаврами.)
Όταν πει ο ιερέας «Ανάστα ο Θεός…», οι χριστιανοί αρχίζουν να κτυπούν τα σκαμνους για να δείξουν τη χαρά τους που αναστήθηκε ο Χριστος. (Когда священник говорит: «Бог воскрес…», христиане начинают стучать табуретками, чтобы показать свою радость, что Христос воскрес.)
Ο ιερέας σκορπίζει φύλλα δάφνης που συμβολίζουν τη νίκη του Χριστού ενάντια στο θάνατο. (Священник разбрасывает лавровые листья, символизирующие победу Христа над смертью.)
Ο κόσμος τα μαζεύει, τα παίρνει στο σπίτι του και μ’αυτά καπνίζει στις δύσκολες ώρες για φύγει το κακό, γιατί είναι αγιασμένα. (Люди собирают их, приносят домой и добавляют их в табак и курят их в трудные часы, чтобы ушли напасти, потому что они освящены.)
Το μαύρο ύφασμα που σκεπάζει τις άγιες εικόνες πέφτει κι αυτό. (Спадает и черная ткань, покрывающая святые изображения.)
Οι καμπάνες κτυπούν χαρούμενα κι ο κόσμος χαίρεται. (Колокола радостно звенят и мир ликует.)
Αυτή η λειτουργία λέγεται Πρώτη Ανάσταση. (Эта ипостась называется Первым или Пасхальным Воскресением.)
Μετά τη λειτουργία τα παιδιά μαζεύουν ξύλα, κλαδιά και κορμούς δέντρων για την καθιερωμένη λαμπρατζιά, η οποία ανάβεται τη νύχτα της ίδιας μέρας για να καεί το ομοίωμα του προδότη Ιούδα. (После службы дети собирают дрова, ветки и стволы деревьев для традиционного костра, который вечером того же дня зажигают, чтобы сжечь чучело предателя Иуды.)
Το βράδυ οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία για να ακούσουν το άγγελμα της Ανάστασης του Κυρίου, το «Χριστός Ανέστη». (Поздно вечером верующие идут в церковь, чтобы услышать весть о его Воскресении, «Христос Воскрес».)
Στη συνέχεια επιστρέφουν στο σπίτι όπου δοκιμάζουν την τύχη τους στο ‘τσούγκρισμα’ αυγών και κατόπι τρώνε την παραδοσιακή σούπα. (Затем они возвращаются домой, где пытаются «разбить» яйца, а затем едят традиционный суп.)
Η «κυρά-Σαρακοστή» λειτουργούσε ως ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο το οποίο βοηθούσε «τους παλιούς» να μετρούν τις εβδομάδες που μεσολαβούσαν από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη Μεγάλη Εβδομάδα.
(«Девушка Саракости» функционировала как импровизированный календарь, который помогал древним отсчитывать недели между Чистым понедельником и Страстной неделей.)
Συνήθως, ήταν η ζωγραφιά μιας γυναίκας με μαντήλι στο κεφάλι, 7 πόδια, σταυρωμένα χέρια, επειδή προσευχόταν, και χωρίς στόμα, διότι νήστευε.
(Обычно это был рисунок женщины с платком на голове, с 7 ногами, со скрещенными руками, потому что молилась, и без рта, потому что постилась.)
Κάθε Σάββατο, ξεκινώντας από το Σάββατο που ακολουθούσε μετά την Καθαρά Δευτέρα, η κυρά-Σαρακοστή «έχανε» ένα πόδι. (Каждую субботу, начиная с субботы, следующей за Чистым понедельником, «Девушка Саракости» теряла ногу.)
Η Μεγάλη Παρασκευή (Страстная пятница)
Είναι η πιο πένθιμη μέρα της Μ. Εβδομάδας. (Это самый скорбный день Страстной Седмицы (неделя перед праздником Пасхи).
Σταματούν οι δουλειές. (Бизнес останавливается.)
Σε μερικα μέρη πίνουν ξύδι ή τρώνε φαγητά με ξύδι, όπως φακές, κουκιά κλπ για να θυμηθούν το μαρτύριο του Χριστού που όταν ζήτησε νερό, τον πότισαν ξύδι.
(В некоторых местах пьют уксус или едят продукты с уксусом, например, чечевицу, фасоль и т. д. в память о мученической кончине Христа, которому, когда он попросил воды, дали уксуса.)
Άλλες οικογένειες δε μαγειρεύουν καθόλου γιατί είναι μέρα μεγάλης νηστείας.
(В других семьях вообще не готовят, потому что это день великого поста.)
Από το πρωί ομάδες παιδιών γυρίζουν με καλάθια και μαζεύουν από τα σπίτια και τους κήπους λουλούδια για να στολίστεί ο Επιτάφιος. (С утра группы детей ходят с корзинками и собирают цветы из домов и садов, чтобы украсить Плащаницу.)
Τα κορίτσια αναλαμβάνουν και στολίζουν με τέχνη και γούστο. (Девушки берут на себя заботу и украшают её с искусством и вкусом.)
Η εκκλησία μοσχομυρίζει από τριαντάφυλλα και τους λεμονανθούς. (В церкви пахнет розами и цветами лимона.)
Οι κρίνοι δίνουν μεγαλοπρέπεια. (Лилии придают великолепие.)
Σε χωριά ή πόλεις που λειτουργούν περισσότερες από μία εκκλησίες, τα κορίτσια συναγωνίζονται ποια θα στολίσουν τον καλύτερο Επιτάφιο. (В деревнях и городах, где действует более одной церкви, девушки соревнуются за лучшее украшение Плащаницы.)
Το βράδυ ψάλλεται τα Εγκώμια ή ο Επιτάφιος θρήνος από κορίτσια που παριστάνουν τις Μυροφόρες και ραντίζουν το Νεκρό Ιησού με πέταλα λουλουδιών. (Вечером восхваления или эпитафический плач поют девушки, изображающие Мироносиц и окропляют Мертвого Иисуса лепестками цветов.)
Έρχεται η ώρα της περιφοράς του Επιταφίου. (Наступает время крестного хода Плащаницы.)
Μπροστά πηγαίνει ο Σταυρός. (Впереди несут Крест.)
Ακολουθούν ο Επιτάφιος οι ιερείς και πίσω ο κόσμος. (За Плащаницей следуют священники и за ними народ.)
Τον περιφέρουν γύρω από την αυλή της εκκλησίας. (Они совершают крестный ход вокруг церкви.)
Όταν τον φέρνουν μέσα στην εκκλησία ο κόσμος προσκυνά και ο παπάς δίνει λουλούδια που είναι αγιασμένα. (Когда его вносят в церковь, люди кланяются, а священник одаривает освящёнными цветками.)
Τα παλικάρια που σήκωσαν τον Επιτάφιο παίρνουν τα αγιασμένα κεριά που έφεγγαν στις τέσσερις γωνιές του, και τα φυλάγουν. (Парни, поднявшие Плащаницу, берут освященные свечи, дошедшие до четырех ее углов, и хранят их.)
Το ανάβουν όταν βρίσκονται σε δύσκολη θέση αυτοί ή οι οικογένειές τους. (Они зажигают их, когда они или их семьи находятся в трудном положении.)
Η Μεγάλη Πέμπτη (Великий Четверг)
Σε πολλά μέρη αυτή τη μέρα ζυμώνουν τα λαμπριάτικα κουλούρια, τα δάχτυλα, τις γλισταρκές και τις αυκοτές. (Во многих местах в этот день пекут блестящие кулураки, дахтилы, глистарки и авкотесы).
Τα λαμπριάτικα κουλούρια
(Кулураки – печенье на масляной основе, с яичной глазурью сверху)
Τα δάχτυλα (Дахтила – палочки из теста с миндальным или грецким орехом и корицей)
Tις γλισταρκές και τις αυκοτές (Глистарки и авкотесы – печенье,
кунжутные крендели различной формы с символическим характером)
Βάφουν τα αυγά με μπογιές ή με τις κίτρινες μαργαρίτες ή με ρίζες ενός φυτού που λέγεται ρύζάρι.
(Яйца красят красками, желтыми маргаритками или корнями растения, называемого ризари.)
Τη μέρα αυτή τη λέμε Κόκκινη Πέμπτη ή Κόκκινοπέμπτη. (Мы называем этот день Красный Четверг.)
Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία για να ακούσουν τα Δώδεκα Ευαγγέλια και παρακολουθήσουν την τελετή της Σταύρωσης. (В Великий Четверг вечером верующие идут в церковь, чтобы услышать Двенадцать Евангелий и посмотреть церемонию Распятия.)
Κυριακή των βαϊων (Вербное воскресенье)
Η επόμενη μέρα είναι η Κυριακή των Βαΐων ή Ελιάς, όπως τη λένε στην Κύπρο. (Следующий день — Вербное воскресенье или Оливковое воскресенье, как его называют на Кипре.)
Οι χριστιανοί παίρνούν στις εκκλλησίεσ κλαδιά ελιάς. (Христиане несут оливковые ветви в церкви.)
Τ’αφήνουν εκεί ως τη γιορτή της Αναλήψης για ν’αγιαστούν. (Там оставляют их до праздника Вознесения, чтобы освятить.)
Τότε τα παίρνουν στο σπίτι, κόβουν τα φύλλα, το φυλάνε σ’ενα σακούλι και καπνίζουν μ’αυτά όλο το χρόνο. (Потом забирают домой, срезают листья, держат в мешке и используют их круглый год.)
Την Κυριακή των Βαΐων πολλοί άνθρωποι φτιάχνουν ένα σταυρό με δύο φύλλα ελιάς ή ένα κλαδί φοίνικιάς. (В Вербное воскресенье многие люди делают крест из двух оливковых листьев или пальмовых ветвей.)
Το σταυρό αυτό το βάζουν στο πέτο τους ή στην εξώπορτα του σπιτιού τους. (Этот крест они прикрепляют на лацкане или на входной двери своего дома.)
Οι ελιές και οι φοίνικες θυμίζουν τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, όπου οι άνθρωποι Τον υποδέχτηκαν με κλαδιά ελιάς και φοίνικα.
(Олива и пальма напоминают о триумфальном въезде Христа в Иерусалим, где люди встречали Его с оливковыми и пальмовыми ветвями.)
Την ημέρα αυτή πολλές οικογένειες τρώνε ψάρι. (В этот день многие семьи едят рыбу.)
Η εβδομάδα αυτή είναι γεμάτη πένθος. (Эта неделя полна траура.)
Σταματούν οι διασκέδασεις και τα γλέντια. (Прекращаются веселье и гулянья.)
Αρχίζουν το Πάθη. (Начинается Страстная неделя.)
Οι χριστιανοί πηγαίνουν όλοι στην εκκλησία. (Все христиане ходят в церковь.)
Οι νοικοκυρές είναι πολυάσχολες. (Домохозяйки заняты.)
Τρέχουν απ’εδώ, τρέχουν απ’εκεί να καθαρίσουν τα σπίτια τους. (Они бегают туда-сюда, чтобы убраться в своих домах.)
Пасхальные обычаи на Кипре (Έθιμα του Πάσχα στην Κύπρο)
Κάθε γωνιά του ελληνισμού, έχει και ένα αποκλειστικά δικό της τρόπο να δείχνει την πίστη και τον πολιτισμό της. (В каждом уголке эллинизма есть свой уникальный способ продемонстрировать свою веру и культуру.)
Είναι τὰ έθιμα του κάθε τόπου, αυτά που φανερώνουν τη στενή σχέση της θρησκείας µε την πολιτιστική του κληρονομιά. (Именно обычаи каждого места раскрывают тесную связь между религией и ее культурным наследием.)
Το Σάββατο του Λαζάρου (Лазарева суббота)
Το Σάββατο του Λαζάρου, ομάδες παιδιών γυρίζουν τα σπίτια του χωριού τραγουδώντας το λαϊκό τραγούδι του Λαζάρου. (В Лазареву субботу группы детей ходят по домам деревни и поют народную песню о Лазаре.)
Κρατούν στα χέρια τους βάγια (κλαδιά φοινικιάς) και βάζουν στα κλαδιά τους λουλούδια. (Они держат в руках вайю (пальмовые ветви) и кладут на них цветы.)
Επίσης κρατούν κι ένα καλαθάκι για να βάλουν τ’ αυγά, το τυρί, και το χαλλούµι που τους δίνουν οι οικοκυρές. (У них также есть корзина для яиц, сыра и халлуми, которые им дают хозяйки.)
Σε μερικά χωριά οἱ νοικοκυρές ζητούν από τα παιδιά να πουν το τραγούδι του Λαζάρου γονατιστά για να κλωσσήσουν οἱ όρνιθες τους αυγά. (В некоторых деревнях хозяйки просят детей спеть песню Лазаря, стоя на коленях, чтобы куры пинали яйца.)
Σε πολλά µέρη µαζί τους παίρνουν κι ένα παιδί λιγνό κι αδύνατο για να παριστάνει τον Λάζαρο. (Во многих местах они берут с собой маленького и худенького ребенка, который притворяется Лазарем.)
Το στολίζουνε µε κίτρινες µαργαρίτες ἡ λαζαρουρς. (Украшают его желтыми ромашками или лавандой.)
Στην είσοδο του σπιτιού που επισκέπτονται τα παιδιά τραγουδούν το τραγούδι του Λαζάρου. (У входа в дом, который они посещают, дети поют песнь Лазаря.)
Και όταν φτάσουν στο σημείο που ο Χριστός λέει “Λάζαρε δεύρο ἐξελθε…” το παιδί πετάγεται πάνω. (И когда они доходят до того, что Христос говорит: «Лазарь, выйди…», ребенок вскакивает.)
Μητέρα (мать), πατέρας (отец), αδελφός (брат), αδελφή (сестра), γιός (сын), κόρη (дочь), γονείς (родители), παιδιά (дети), παιδί (ребенок), γυναίκα (жена),
σύζυγος (муж,супруг), θεία (тетя), θείος (дядя), ξάδερφος (двоюродный брат), ξαδέρφη (двоюродная сестра), γιαγιά (бабушка), παππούς) (дедушка), εγγονός (внук), εγγονή (внучка).
В греческом языке дни недели, месяцы и сезоны употребляются с артиклями, но без предлогов. Для того, чтобы сказать в какой день недели, в каком месяце или сезоне, нужно изменить артикль именительного падежа на артикль винительного:
η-> την, ο -> τον, το – без изменений, и убрать окончание -ς у существительных мужского рода -ος -> -ο, -ας-> -α.
Название дней недели и месяцев пишутся с большой буквы.
η Δευτέρα – την Δευτέρα (понедельник – в понедельник)
η Τρίτη – την Τρίτη (вторник – во вторник)
η Τετάρτη – την Τετάρτη (среда – в среду)
η Πέμπτη – την Πέμπτη (четверг – в четверг)
η Παρασκευή – την Παρασκευή (пятница – в пятницу)
το Σάββατο – το Σάββατο (суббота – в субботу)
η Κυριακή – την Κυριακή (воскресенье – в воскресенье)
ο Ιανουάριος – τον Ιανουάριο (январь – в январе)
ο Φεβρουάριος – τον Φεβρουάριο (февраль – в феврале)
ο Μάρτιος – τον Μάρτιο (март – в марте)
ο Απρίλιος – τον Απρίλιο (апрель – в апреле)
ο Μάιος – τον Μάιο (май – в мае)
ο Ιούνιος – τον Ιούνιο (июнь – в июне)
ο Ιούλιος – τον Ιούλιο (июль – в июле
ο Αύγουστος – τον Αύγουστο (август – в августе)
ο Σεπτέμβριος – τον Σεπτέμβριο (сентябрь – в сентябре)
ο Οκτώβριος – τον Οκτώβριο (октябрь – в октябре)
ο Νοέμβριος – τον Νοέμβριο (ноябрь – в ноябре)
ο Δεκέμβριος – τον Δεκέμβριο (декабрь – в декабре)
ο χειμώνας – τον χειμώνα (зима – зимой)
η άνοιξη – την άνοιξη (весна – весной)
το καλοκαίρι – το καλοκαίρι (лето – летом)
το φθινόπωρο – το φθινόπωρο (осень – осенью)